राष्ट्र बैंकको गभर्नर हत्याउन कस्ले खेल्यो यस्तो खेल ?

काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको आडमा केही झापाली तथा केही पूर्वएमालेका कार्यकर्ताले वामपन्थी मानेर आफ्ना निकटका मानेका डेपुटी गर्भनर चिन्तामणि शिवाकोटीलाई नेपाल राष्ट्र बैंकको गर्भनर बनाउन खेलेको खेल असफल भएको छ ।

राष्ट्र बैंकका डेपुटी गर्भनर शिवराज श्रेष्ठलाई आर्थिक अनियमिततामा फसाएर शिवाकोटीलाई गर्भनर बनाउने खेलमा लागेका उनीहरु पछिल्लो पटक श्रेष्ठले सफाई पाएर पुनः कार्यभार सम्हालेपछि उनीहरु पछि हटेका हुन् । करिब डेढ महिनाको अन्तरालमा डेपुटी गभर्नर शिवराज श्रेष्ठ राष्ट्र बैंकमा फर्किएपछि आगामी गभर्नरको दौडमा अहिले नयाँ परिदृश्य देखा परेपछि शिवाकोटीलाई बोकेर हिँड्नेहरु समेत पछि हट्न बाध्य भएका छन् । 

प्रधानमन्त्री ओलीको आडमा श्रेष्ठमाथि सम्पत्ती शुद्धिकरणलगायतका ‘झूठा’ अभियोग लगाएर श्रेष्ठलाई निलम्बनमा राखी नयाँ गभर्नर बनाउन खोजिएको थियो । तर हाल गभर्नर रहेका चिरञ्जीवी नेपाल आगामी चैतदेखि उमेर हदका कारण विदा हुने अवस्थामा छन् । त्यही मौका छोप्दै श्रेष्ठलाई विभिन्न अभियोग लगाएर फसाउने र एक्लै दौडने सोचमा रहेका शिवाकोटीलाई श्रेष्ठको आगमन अहिले तिनिहहरुको लागि सबैभन्दा नराम्रो र नमिठो त भएको छ नै त्यो भन्दा बढी प्रधानमन्त्रीको आडमा खेलिएको खेलमा असफल भएका हुदा उनीहरुलाई खिन्नता बोध पनि भएको छ ।

श्रेष्ठ विरुद्ध तयार पारिएका अपराधका पुलिन्दा समेत नकाम सिद्ध भएको छ । अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडा देश बाहिर रहेको बेला इश्वर पोखरेलहरुले श्रेष्ठ विरुद्ध कारवाहीको गोटी चालेका थिए । त्यसमा पूर्वमाओवादीका कुनै पनि मन्त्रीलाई जानकारी समेत दिइएको थिएन । गत कात्तिकमा अर्थमन्त्री नभएको मौकामा उपप्रधानमन्त्री समेत रहेका पोखरेलले मन्त्रिपरिषद्को बैठक सकिने बेलामा श्रेष्ठ विरुद्ध कारवाही गर्ने प्रस्ताव ल्याउन प्रधानमन्त्रीलाई चिट लेखेर दिएका थिए ।

पोखरेलको सोही चिटका कारण प्रधानमन्त्रीले ‘श्रेष्ठलाई कारवाही गर्ने निर्णय भयो’ भन्दै कुनै छलफल नै नगरी निर्णय भएको सुनाएका थिए । प्रधानमन्त्रीय प्रणालीमा प्रधानमन्त्रीको निर्णय भयो भनिएका कुरा नै निर्णय हुने भएकाले कोही कसैले पनि मन्त्रिपरिषद्मा टिकाटिप्पणी गर्न पाएनन् ।  तर पछिल्लो पटक सोही मन्त्रिपरिषद्ले नै श्रेष्ठलाई कारवाही गर्नुपर्ने कुनै आधार देखएिन भन्दै फिर्ता गरेपछि गर्भनर बनाउने ठेक्का लिएकाहरुसमेत तिन छक्क परेका छन् ।

गर्भनरको दौडमा रहेका डेपुटी गभर्नर चिन्तामणि सिवाकोटी अगाडि आउन खोजेका  थिए । तर यी सबै योजनालाई मन्त्रिपरिषद्को निर्णयले विफल बनेको छ । जुन  षड्यन्त्रको खेल जहाँबाट शुरु भएको थियो, त्यही आएर टुंगिएको छ । शिवाकोटीले पछिल्ला केही दिनमा काँग्रेसी पत्रकार बोलाएर भोज खुवाउने, गर्भनर भयो भनेर लेखाउन समेत लगाएका थिए । टंगाल, भाटभटेनी लगायतका विभिन्न स्थानका होटल तथा रेष्टुरेन्टमा पत्रकारलाई बोलाएर आफ्नो पक्षमा माहोल बनाइदिन उनले आग्रह गरेका थिए ।

उनी कतिसम्म हुस्सु रहेछन् भन्ने कुरा वामपन्थी भनेर बोलाइएका सबै पत्रकार काँग्रेसी परेका थिए । विचार मिल्नेलाई बोलाएको भनियो, तर सबै काँग्रेसी परेछन् भन्दै उनी आफै आफ्नो कामप्रति समेत गुनासो गरेको भोजमा सहभागी एक पत्रकारले जानकारी दिए ।

भोजमा सहभागी ती पत्रकारका अनुसार शिवाकोटीले वामपन्थी भनेर बोलाएका र माहोल बनाउन भनेका सबै पत्रकार काँग्रेस निकटका थिए । उनीहरुले शिवकोटीले भनेका र गर्भनरको रेशमा लागेको सबै कुरा गर्भनर नेपाललाई सुनाइदिएका थिए ।  ‘यत्तिसम्म हुस्सु मान्छे त मैले पनि देखेको थिइन, वामपन्थीको नाममा काँग्रेसी पत्रकारलाई भोज खुवाएछन्, राम्रै भयो नि’ भन्दै गर्भनर नेपालले समेत शिवाकोटीलाई राष्ट्र बैंकमा नै उडाउने गरेका छन् ।  

डेपुटी गभर्नर श्रेष्ठमाथि लगाइएका सबै अभियोगहरू गलत सावित गर्दै सरकारले नै पुनर्वहाली गरेपछि आगामी गभर्नरका लागि राष्ट्र बैंकबाट एक डेपुटी गभर्नरको सिफारिसमा सिवाकोटी पर्ने सम्भावना क्षीण बन्न पुगेको छ । उता श्रेष्ठ सिनियर डेपुटी गभर्नर भएका कारण सरकारले उनको सिफारिस गर्नुपर्ने वाध्यतामा रहेको छ ।

त्यसो त पुर्नबहाली गर्न पुगेका श्रेष्ठले मलाई जसले फसाउन खोज्यो, उसैले ल्यायो , मैले त युद्ध जिते नि भन्दै बालुवाटार र सिंहदरबारको उछित्तो मात्रै काढेनन्, प्रधानमन्त्री तथा अर्थमन्त्रीले समेत आफूलाई कारवाही गर्न नसक्ने भन्दै गफ दिएर बसेका छन् ।

उनको कार्यकक्षमा पुग्ने जो कोहीलाई श्रेष्ठले अब आफू गर्भनर बनेर मात्रै राष्ट्र बैंकबाट निस्कनेसम्मको गफ दिन थालेका छन् । उता गर्भनरको दौडमा रहेका लगानी बोर्डका महाप्रसाद अधिकारीले पछिल्ला दिनमा प्रधानमन्त्री ओली, रक्षामन्त्री पोखरेल तथा अर्थमन्त्री खतिवडाको चाकडीमा व्यस्त छन् । गर्भरन हुने पालो मेरा आयो भन्दै जसरी भएपनि सबैलाई मनाएरै उनले बताउन् थालेका छन् । उता गर्भनरको दौडमा श्रेष्ठसंगै रहेका अर्का व्यक्ति हुन् मिनबहादुर श्रेष्ठ ।

उनले पनि संसदको सभामुख पूर्वमाओवादीले लिए जस्तै अन्तिम समयमा आफू नै पुनः गर्भनर बन्ने भन्दै निकटस्थहरुसँग बताउने गरेका छन् । उता कारवाहीबाट बचेका श्रेष्ठ बरिष्ठ डेपुटी गभर्नर भएका कारण गर्भनरको दौड पनि अहिले सबैको चासोको विषय बनेको छ । नयाँ गभर्नरका लागि फरक दृश्य सतहमा देखिने भएपछि सिवाकोटी स्वयम् र उनलाई डेपुटी गभर्नर हुँदै गभर्नरसम्म बनाउने राजनीतिक लविङमा लागेका उच्च तहका व्यक्तिहरुले खेलको मेलो नबुझेर हैरान भएका छन् ।  

र्थिक अनियमिततामा श्रेष्ठलाई कारबाही गराउन सकेको भए सिवाकोटीलाई गभर्नर बनाउन सकिने अवस्था थियो । तर त्यो सम्भव हुन सकेन । श्रेष्ठलाई कारवाही गरिदा घर जान लागेका  कार्यकारी निर्देशक लक्ष्मीप्रपन्न निरौलालाई डेपुटी गभर्नर बनाउन सकिने उनीहरुको सोच थियो । त्यो खेल समेत सफल भएन । उनी उमेर हदका कारण घर गइसकेका छन् । जसका कारण गर्भनर बनाउने दौडमा लागेकाहरुको सातो गएको सहजै अनुमान गर्न सकिन्छ ।

मन्त्रिपरिषद्ले डेपुटी गर्भनर श्रेष्ठलाई अभियोग लगाउँदै छानबिन समिति गठन गर्न राष्ट्र बैंकलाई भनेको थियो । सोही आधारमा गठन भएको समितिले  कारबाहीका लागि सिफारिस गर्यो तर प्रमाणको आधारमा उक्त सिफारिस कमजोर बन्यो ।

कारबाही गर्ने आधार र त्यसका प्रमाणहरू पर्याप्त नहुंदा उनलाई दोषी देखाउन मिल्ने अवस्था भएन् । जुन श्रेष्ठको हकमा पनि लागू भयो । जसका कारण शिवाकोटीलाई गर्भनर बनाउने खेल अब करिब सकिएको छ ।