विद्युतीय भुक्तानी कारोबार दोब्बर

काठमाडौँ । मोबाइलको बढ्दो प्रयोग र इन्टरनेटको पहुँच बढेसँगै पछिल्ला महिनामा विद्युतीय भुक्तानी कारोबार उल्लेख्य रूपमा बढेको छ । उक्त अवधिमा विद्युतीय भुक्तानीको संख्या र रकम दुवै बढ्नुले पनि यो पुष्टि हुन्छ । राष्ट्र बैंकको तथ्यांकअनुसार पछिल्ला महिनामा साना र खुद्रा भुक्तानीका लागि सहज मानिने क्यूआर ९क्विक रेस्पोन्स० कोडमा आधारित भुक्तानी उच्च दरले बढेको छ ।

‘विद्युतीय भुक्तानी पूर्वाधारमा भएको विकास, विद्युतीय भुक्तानी कारोबारका लागि गरिएको प्रोत्साहन र सर्वसाधारणको विद्युतीय भुक्तानी उपकरण प्रयोगमा बढ्दो अभ्यासका कारण विद्युतीय भुक्तानी कारोबार बढ्दै गएको छ,’ राष्ट्र बैंकको मासिक प्रतिवेदनमा भनिएको छ । अघिल्लो आर्थिक वर्षको तुलनामा गत आर्थिक वर्ष विद्युतीय भुक्तानी सेवा, आईपीएस, कनेक्ट आईपीएस, प्रिपेड कार्ड, इन्टरनेट बैंकिङ, मोबाइल बैंकिङ, वालेट र क्यूआरमार्फतको भुक्तानी तथा प्रयोगकर्ताको संख्या पनि बढेको राष्ट्र बैंकको तथ्यांक छ ।

आर्थिक वर्ष २०७७र७८ मा ६ खर्ब ४० अर्ब ८९ करोड २० लाख रुपैयाँ बराबरको विद्युतीय कारोबार भएको छ । आर्थिक वर्ष २०७६र७७ को तुलनामा यो कारोबार ३ खर्ब १७ अर्ब ७९ करोड बढी हो । आर्थिक वर्ष २०७६र७७ मा ३ खर्ब २३ अर्ब १० करोड २० लाख रुपैयाँ बराबरको विद्युतीय कारोबार भएको थियो । कारोबार रकमसँगै कारोबार संख्या र प्रयोगकर्ता पनि थपिएको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ ।

यसअनुसार गत आर्थिक वर्षमा विद्युतीय भुक्तानी कारोबार संख्या ३ करोड १७ लाख ८८ हजार ५ सय ४३ छ । अघिल्लो आर्थिक वर्षमा यस्तो संख्या १ करोड ७९ लाख ४८ हजार ९ सय ३१ मात्रै थियो ।

विद्युतीय भुक्तानी आकर्षण बढ्दै गएकाले त्यसको संख्या र कारोबार रकममा पनि वृद्धि हुनु स्वाभाविक भएको राष्ट्र बैंक भुक्तानी प्रणाली विभाग प्रमुख भुवन कँडेलले बताए । ‘विद्युतीय माध्यमबाट गरिने कारोबार बढेको तथ्यांकले नै देखाउँछ,’ उनले भने, ‘यस्तो माध्यमद्वारा भुक्तानी गर्ने पारिपाटी, प्रविधि सहज, छिटो र भरपर्दो छ ।’

अबको युग नै डिजिटलको भएकाले सेवाग्राहीहरू यसतर्फ आकर्षित भएको उनको अनुमान छ । ‘सरकार र राष्ट्र बैंकको नीति नै नागरिकको दैनिकीमा पनि विद्युतीय भुक्तानी प्रणाली प्रयोगमा ल्याउने हो,’ उनले भने, ‘यसका लागि ती कारोबारलाई प्रोत्साहन गरिरहेका छौं ।’ कान्तिपुर दैनिकमा खबर छ ।