अन्तरिक्षमा नासाले फेला पार्यो ४६ वर्ष पुरानो स्पेशयान

न्युयोर्क । अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेन्सी नासाले अन्तरिक्षमा हराएको आफ्नो यानसँग सम्पर्क गरेको छ । जसकाकारण नासाले अब राहतको सास फेरेको छ । वास्तवमा भ्वाएजर–२ अन्तरिक्ष यानसँग नासाको सम्पर्क २१ जुलाईदेखि नै टुटेको थियो । अन्तरिक्षयानसँग फेरि सम्पर्क हुन सक्ने आशा कमै थियो। यसको मुख्य कारण पृथ्वीबाट भ्वाएजर–२ को दूरी १९ अर्ब ९० करोड किलोमिटर रहेको थियो । हाल यो हाम्रो सौर्यमण्डल बाहिर बाहिरी अन्तरिक्षमा घुमिरहेको छ।

नासाका वैज्ञानिकहरूले पृथ्वीबाटै भ्वाएजर २ सञ्चालन गर्छन्। सन् १९७७ मा प्रक्षेपण गरिएको यो अन्तरिक्ष यान सञ्चालन गर्दा गलत आदेशका कारण सम्पर्क टुटेको थियो । सो गलत आदेशको कारण अन्तरिक्ष यानले आफ्नो एन्टेना दुई डिग्री घुमाए र त्यसपछि यो गायब भयो। यद्यपि, यसको खोजको खबर मंगलबार आएको थियो जब अन्तरिक्षबाट पृथ्वीमा एउटा बेहोसी संकेत मिल्यो । तर त्यसपछि पृथ्वीवाट पठाईएको इंटरस्टेलर शाउटसँग ३७ घन्टा पछि पृथ्वीबाट भ्वाएजर २ लाई सम्पर्क गर्न शक्तिशाली कमाण्ड पठाइयो र सम्पर्क स्थापित भयो।

वास्तवमा गत अक्टोबरमा स्वचालित रूपमा यसको एन्टेना सीधा गर्न लागिरहेको थियो। यही कारणले गर्दा नासाले अक्टोबरअघि अन्तरिक्ष यान सम्पर्क गर्न नसक्ने अनुमान गरेको थियो । तर,  ‘इन्टरस्टेलर शाउट’ पठाएको ३७ घण्टापछि मिसन नियन्त्रकहरूले पृथ्वीबाट अर्बौं किलोमिटर टाढा अन्तरिक्षमा हराएको ४६ वर्ष पुरानो भ्वाएजर–२ अन्तरिक्ष यान सम्पर्क भएको जानकारी दिएका छन् ।

भ्वाएजर २  परियोजना प्रबन्धक सुजेन डोडले समाचार एजेन्सी एएफपीलाई बताइन् कि कर्मचारीहरूले सबैभन्दा शक्तिशाली ट्रान्समिटर मार्फत सन्देश अन्तरिक्ष यानलाई पठाए। यसका लागि उत्तम अवस्थाहरू पर्खिएको थियो, ताकि जब आदेश पठाइन्छ, भ्वाएजर २ ले आफ्नो एन्टेना सीधा गरेर पृथ्वीसँग सम्पर्क गर्न सक्छ। सम्पर्क गुमाए देखि भोयाजरबाट कुनै डाटा प्राप्त भएको थिएन । 

अन्तरिक्ष एजेन्सीले दुई सातापछि फेरी भोयाजर–२ बाट डाटा प्राप्त भएको पुष्टि गरेको छ । अन्तरिक्ष यान सामान्य रूपमा चलिरहेको छ। भ्वाएजर–२ लाई मिसनका लागि पठाइएका विज्ञान उपकरणले पुनः एकपटक पूरा गर्दै जाने नासाले आशा व्यक्त गरेको छ । भ्वाएजर २ हेलियो स्फियरमा सञ्चालन भइरहेको छ। यो हाम्रो सौर्यमण्डलभन्दा बाहिरको क्षेत्र हो। भ्वाएजर २ यति टाढा पुग्ने दोस्रो मानव निर्मित अन्तरिक्ष यान हो, पहिलो अन्तरिक्ष यान भ्वाएजर १ हो, जुन २०१२ मा यहाँ पुगेको थियो।