यस्ता जोखिम पनि उठाउँथे दीपेन्द्र

शनिबार, १० कार्तिक २०७५, १० : २७
यस्ता जोखिम पनि उठाउँथे दीपेन्द्र

(नारायणहिटी राजदरबार हत्याकाण्डबारे पत्रकार देवप्रकाश त्रिपाठीको अनुसन्धानमा आधारित पुस्तक 'महानिशा'को धारावाहिक अंश– ७)

दीपेन्द्रको उमेर पच्चीस वर्ष भएपछि वि.सं. ०५३ देखि उनको नाममा प्राप्त हुने एक लाख रुपैयाँ ढुकुटी विभागबाट सोझै दीपेन्द्रको सचिवालयमा जाने व्यवस्था मिलाइएको थियो । ०५३ को आर्थिक वर्षारम्भ (साउन) देखि दीपेन्द्रको सचिवालयमा नगद एक लाख महिनैपिच्छे पुग्न थालेको भए पनि उनले आफ्नो पकेट खर्चबाहेक दाल, चामल, तरकारी र सचिवालयका कर्मचारीको तलबसमेत सोही रकमबाट पुऱ्याउन बडामहारानी ऐश्वर्यको ‘हुकुम’ भएको थियो । ऐश्वर्यको ‘हुकुम’ त्यसताक इस्पातको अक्षरबराबर मानिन्थ्यो ।

मासिक एक लाख रुपैयाँ प्राप्त हुन थालेपछि दीपेन्द्रले केही सहज महसुस गरेका थिए । साथीहरूलाई घरमा बोलाएर खुवाउने, रेस्टुरेन्ट जान र कहिलेकाहीँ त्रिभुवन सदनमा ‘गेट टुगेदर’सम्म गर्न पनि दीपेन्द्रलाई सजिलो हुन थालेको थियो । दीपेन्द्रलाई खानेकुराहरूमा मःम खुब मनपथ्र्यो, भेनिला आइसक्रिम र पिज्जा पनि उनका प्रिय भोजन हुन् । नेवारी मदिरा (ऐला) पिउन पाउँदा दीपेन्द्र निकै प्रसन्न हुन्थे । वास्तवमा दीपेन्द्रको प्रिय पेय पदार्थमा ‘ऐला’ पर्दथ्यो ।

विभिन्न क्षेत्रका मानिससँग भेटघाट, अन्तरक्रिया र छलफलमा दीपेन्द्रको विशेष रुचि थियो । यसक्रममा कहिलेकाहीँ घरबाहिरका भोजभतेर र भेलाहरूमा पनि दीपेन्द्र सहभागी हुन पुग्दथे । एकपटक प्रसिद्ध उद्यमी पियूषबहादुर अमात्यका भाइ हीरेन्द्र अमात्यका घरमा रोयल गल्फका पदाधिकारीहरूसँगको रात्रिभोजमा सामेल हुन पुगेका दीपेन्द्र त्यहाँ सहभागीहरूसँग विभिन्न विषयमा छलफल गर्दै थिए । सहभागीमध्ये एकजना ब्राह्मण बेलाबेला संस्कृत शब्द र वाक्यांशको समेत प्रयोग गरेर विद्वता प्रदर्शन गरिरहेको देखेपछि युवराज दीपेन्द्रलाई झोँक चलेछ । उनले संस्कृतको एउटा श्लोक ती ब्राह्मणलाई सुनाउँदै त्यसको अर्थ मागे, ब्राह्मणले अर्थ लगाउन सकेनन् । त्यसपछि थप दुई/चारवटा श्लोक सुनाएर दीपेन्द्र अर्को विषयतर्फ लागे । ती ब्राह्मणको मुख त्यसपछि खुल्नै सकेन, बन्दको बन्दै रह्यो ।

दीपेन्द्रले भूगोलमा स्नातकोत्तर गरिसकेपछि विद्यावारिधिको तयारी गरेका र भाइवासम्म पुगेका थिए । इन्फर्मेसन टेक्नोलोजी (आईटी)मा दीपेन्द्रको विशेष अभिरुचि थियो । उनले आफ्नो कार्यालय र दरबारको सचिवालयमा कम्प्युटर नेटवर्किङ गरी बूढा कर्मचारीलाई कम्प्युटरसम्बन्धी तालिम पनि दिलाए । आफ्ना पिता राजा वीरेन्द्रलाई कसैले जाहेरी गर्नुपर्दासमेत कम्प्युटरमार्फत नै गर्ने व्यवस्था उनले मिलाएका थिए ।

दरबारका कर्मचारीलाई तालिम दिएर दक्ष पनि बनाइयो । तर, कर्मचारीहरू नयाँ ढङ्गले काम गर्न इच्छुक र उत्सुक भएनन् । दरबारका उच्चपदस्थ कर्मचारीले दरबारको काम कम्प्युटरमार्फत गर्दा जोखिमपूर्ण हुनसक्नेतर्फ राजा वीरेन्द्रको ध्यानाकर्षण गराएपछि राजा स्वयम् पनि युवराजको कामप्रति सकारात्मक हुन सकेनन् र अन्ततः दीपेन्द्रको सपना असफल हुन पुग्यो । तथापि मालपोत कार्यालयलाई कम्प्युटराइज्ड गर्नमा दीपेन्द्रले नै जोड लगाएका थिए । फुर्सदको समयमा दीपेन्द्र आफ्नो धेरैजसो समय कम्प्युटरमा नै बिताउने गर्दथे ।

विभिन्न क्षेत्रका मानिससँग अन्तरक्रिया एवम् छलफलमा अभिरुचि राख्ने भएकाले दीपेन्द्रको सचिवालयमा सौजन्यकुमार सुल्प्या प्रमुख भएर गएपछि उनले युवराजको इच्छाअनुरूप धेरै कुराको व्यवस्था गरिदिएका थिए । जनतासँग घुलमिल होस् भन्नेमा ध्यान दिँदै सुल्प्याले दीपेन्द्र कुनै विशेष कार्यक्रमहरूमा जाँदा पनि आयोजकहरूसँगै बसेर खाना खाने व्यवस्था मिलाइदिन्थे ।

कीर्तिपुर, जहाँ राजपरिवारप्रति नकारात्मक धारणा राख्नेहरूको बाहुल्य रहेको ठानिथ्यो, त्यहाँ एकपटक वृक्षारोपणको कार्यक्रम आयोजना गरियो र दीपेन्द्रलाई मुख्य अतिथिका रूपमा सहभागी गराइयो । कीर्तिपुरका वडाध्यक्ष तथा नगर सदस्यहरूसँग सामूहिक तस्बिर खिच्ने र छलफल गर्ने गरेपछि कीर्तिपुरमा त्यसले निकै ठूलो बदलाव ल्याएको थियो ।

दीपेन्द्रसँगै बसेको तस्बिर कीर्तिपुरका स्थानीय नेताहरूले आफ्नो घरको बेडरुम तथा बैठकमा सगौरव सजाउन थालेका थिए । सुल्प्याले युवराज दीपेन्द्रलाई सानोठिमीमा पैदल यात्रा गराएका थिए । भक्तपुरको पैदल यात्रामा दीपेन्द्रसँगै नारायणमान बिजुक्छेलाई समेत सरिक गराउन सक्नुलाई सुल्प्या आफ्नो सफलता ठान्थे । यस्तै कारणहरूले दीपेन्द्र पछिल्लो समयमा जनतामाझ निकै लोकप्रिय हुँदै गएका थिए ।

दीपेन्द्रमा उट्पट्याङपूर्ण शैली र चरित्र पनि थियो । बेलायतको इटन कलेजमा पढ्दा उनी समय–समयमा साथीहरूसँग रेस्टुरेन्ट जान र घुमफिर गर्न मन पराउँथे । त्यस्तै मदिरा सेवनमा पनि उनको लत बसेको थियो । तर, सधैँ मदिरा सेवन गर्न पैसा पुग्दैनथ्यो । एक दिन साथीहरूसँग लन्डनको एउटा रेस्टुरेन्टमा मदिरा सेवन गर्न पुगेका दीपेन्द्रसँग एक भारतीय सहपाठीसँग कुरैकुरामा ‘बाजी’ राख्नुपर्ने अवस्था आइदियो ।

एक बोतल ह्विस्की बोतलमा मुख लगाएर एकैपटकमा जसले रित्याउन सक्छ उसलाई एक सय पाउन्ड रकम दिने प्रस्ताव ती भारतीय युवाले साथीहरूसँग राखे । प्रस्ताव सुनेरै धेरैको कम्पन छुट्यो, तर ‘भावी राजा’ दीपेन्द्रले आफूलाई निकै ठूलो चुनौती दिइएको ठाने र म सक्छु भन्दै अघि सरे । हातमा एक बोतल ब्ल्याकलेवल ह्विस्की लिएर तान्न थालेका दीपेन्द्रले बोतल रित्तिएपछि मात्र सास फेरे । यो दृश्य देख्नेहरू सबै चकित परे, ती भारतीय युवा भने सय पाउन्ड तिर्न बाध्य भए ।

यसरी कसैले चुनौती दियो भने दीपेन्द्र जस्तोसुकै जोखिम उठाउन पनि तयार हुन्थे । दीपेन्द्र कतिसम्म जोखिम मोल्न खोज्थे भन्ने कुराका अनेक दृष्टान्त छन् । तीमध्ये दरबारबाट बाहिर निस्कन उनले अपनाउने तरिका पनि एउटा हो । आमा (बडामहारानी ऐश्वर्य) सँगको खटपटका कारण दीपेन्द्रमाथिको निगरानी बढाइएको थियो र उनलाई दरबारबाट निस्केर बाहिर जान कडा बन्देज थियो । तर, उनी एक ठाउँमा गुम्सिएर बस्ने स्वभाव–चरित्रका मानिस थिएनन् । बाहिर निस्कनाका लागि दीपेन्द्रले टुकुचा (खोला) लाई प्रयोग गर्ने गर्दथे ।

नारायणहिटी राजदरबारको मध्यभाग भएर टुकुचा बगेको छ र धेरै ठाउँमा संरचनाहरूले छोपेको टुकुचा खोलालाई कतै–कतै मात्र खुला देख्न सकिन्छ । टुकुचा पहिले खोला हो, वर्षात्को समयमा यो साँच्चै खोला नै हो कि भन्ने अनुभूति पनि हुन्छ । तर, अरूबेला टुकुचा सधैँ ढलको रूपमा देखिन्छ । कसै–कसैले ढलमतिसमेत भन्ने गरेको टुकुचाभित्र राति दीपेन्द्र पस्थे र सुरुङको बाटो हुँदै उनी कहिले लैनचौर त कहिले कमलादीपट्टि निस्कने गर्दथे ।

यस कुराको जानकारी दीपेन्द्रको सचिवालयका खास–खास कर्मचारी र उनको सुरक्षामा खटिएका सुरक्षाकर्मीबाहेक अरूलाई कहिल्यै हुन सकेन । त्यसरी टुकुचाबाट राति बाहिरिएका दीपेन्द्र रातभरि जहाँ–जहाँ पुगे पनि बिहान उज्यालो हुनुअगावै आफ्नो निवासमा पुगिसकेका हुन्थे ।

दीपेन्द्रले उठाएको अर्को एउटा जोखिम पनि दरबारका कर्मचारीहरूबीच चर्चा हुने गर्दथ्यो । दीपेन्द्र दोहोरो प्रेममा परेको विषय राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय जानकारीमा आइसकेको छ । दुईमध्ये दिवानीप्रतिको उनको क्रेज बेग्लै थियो । दिवानी पनि दीपेन्द्रको खुसीका लागि कुनै कसर बाँकी राख्दिनथिन् । प्रियासँगको बाल्यकालदेखिको प्रेम टुट्नै नसक्ने गरी बाँधिएको अवस्था हुँदाहुँदै पनि दिवानीसमेत विभिन्न कारणवश दीपेन्द्रको धड्कन बनेकी थिइन् ।

काठमाडौंमा रहँदा सामान्यतया सातामा एकपटक दिवानी नारायणहिटीस्थित दीपेन्द्रको शयनकक्षमा रात बिताउने गर्दथिन् । दीपेन्द्रका अङ्गरक्षकले यस कार्यको संयोजन गर्दथे । यस कुराको जानकारी बडामहारानी ऐश्वर्यलाई भएको हुन्थ्यो भने दरबारमा धेरैअघि नै अप्रिय घटना भइसकेको हुनसक्थ्यो । रातमा कुशलतापूर्वक संयोजन गरिने उक्त क्रियाकलापबारे राजारानी दुवैले कहिल्यै थाहा पाउन सकेनन् । क्रमशः

यस अघि

अंश- १ : युवराजको जन्म र अनिष्टको आशंका

अंश- २ : ‘कुलनाशक’ देखिएपछि दीपेन्द्रको जन्मकुण्डली परिवर्तन

अंश- ३ : राजा महेन्द्रको ‘बहुदलीय पञ्चायती संविधान’, जो जारी हुन पाएन

अंश- ४ : राजा महेन्द्रलाई आफ्नो आदर्श मान्थे दीपेन्द्र

अंश - ५ : राति-राति दरबारमा यसकारण चल्थ्यो गोली

अंश- ६ : साँझमा शिवपुरी गुम्बा किन पुग्थे दीपेन्द्र ?

 

प्रतिक्रिया दिनुहोस